Diyarbakır’ın güzide hanlarından birine doğru seyran eyleyelim.
Bu günkü durağımız Deliller Hanı…
Deliller Han’ının ilginç bir hikayesi var…
Diyarbakır’da önemli kervansaraylar arasında olan tarihi han 1527 yılında dönemin Diyarbakır Valisi Hüsrev Paşa tarafından inşa edilmiş.
Hanın arkasında bulunan cami ve medrese birçok işlevi zamanında görmüş.
Evliya Çelebinin de bahsettiği üzere oldukça fazla sayıda odası bulunan Deliller Hanı, 20 Haziran 1603 tarihli bir vakfiyede Mardin Kapusu Menzil Han şeklinde geçiyor.
Deliller Hanı olarak bilinmesinin nedeni Hicaz’a gidecek hacı adaylarını götürecek delillerin (rehberlerin) bu handa kalmalarından dolayı bu isim verilmiş.
Han sefere çıkan Osmanlı Hükümdarlarına bile ev sahipliği yapmış.
Han avlulu, iki katlı olarak inşa edilmiş. Çok geniş bir alanı kaplayan hanın ortasında havuzlu, kareye yakın bir avlusu var.
Daha önce deve ve atların gecelediği ve yaklaşık 6-7 metre yüksekliğinde ahır olarak yapılmış birim günümüzde kapalı restaurant olarak kullanılıyor.
Restaurant 300 kişi kapasiteli olup yalnız otel müşterilerini değil ziyaretçilerine de hitap ediyor… ziyaretçiler restauranta yemek yemeye geliyor.
Cadde üzerindeki cephede bulunan dükkânlar turistik amaçlı alışveriş işlevini görüyor.
Han bir zamanlar hacıların uğurlama yeri iken şuan durumu içler acısı…
Han’da bar ve gazino bile var… ne yazık ki han şuan gayri meşru her türlü çirkefliğin mekanına dönüşmüş durumda. Sefahat, alkol ve daha birçok haram ve günahın işlendiği mekana dönüşmesi ecdadımızın kemiklerini sızlatıyor.
Böylesi manevi değeri yüksek mekanların bar ve gazino gibi maneviyatı körelten kötü amaçlarla kullanılması kabul edilecek cinsten bir durum değil. Bu kutsal mekanların tarihi değerine büyük bir saygısızlıktır.
Turizm Bakanlığı, Diyarbakır Valiliği ve yetkili mercilerin bu konuda sessiz kalmaları ayrıca başlı başına bir skandal.
CHP’nin bir zamanlar kutsal ve manevi mekanları gazinoya çevirdiği dönemden bu yana han asli fonksiyonunu yitirmiş.
Üzülerek belirtmek istiyorum, CHP zihniyetinin bırakmış olduğu kötü iz, hanın her köşesinde kendini gösteriyor. Han’ın daha da işret sofralarına ev sahipliği yapması CHP’nin geride bırakmış olduğu maneviyata yönelik saldırılarının devamı niteliğinde bir durumla karşı karşıyayız.
CHP döneminde kalma bir uygulamadan dolayı mübarek hanın istismar edilmesi ve kötü amaçlar için kullanılması kabul edilemez.
Han yine eskisi gibi manevi ruhuna uygun işlevine kavuşturulmalı.
