5 Aralık 2013’te Türk kahvesi kültürü, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından “İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası” ilan edildi.
Kendine özgü hazırlama ve sunum yöntemleriyle öne çıkan Türk kahvesi, sadece bir içecek olarak değil, aynı zamanda toplumsal yaşamın önemli bir parçası olarak değerlendirildi. Kahvenin közde pişirilmesi, köpüklü sunumu, yanında su ve lokumla ikram edilmesi, sohbet kültüründeki yeri ve kahve falı gibi ritüeller UNESCO’nun dikkatini çeken başlıca unsurlar arasında yer aldı.
Ayrıca, bayram ziyaretlerinden nişan törenlerine kadar birçok sosyal etkinlikte yer alan Türk kahvesi, misafirperverlik, paylaşım ve sohbet kültürünün önemli bir simgesi olarak kabul edildi.
UNESCO süreci nasıl işledi?
Türk kahvesi kültürünün UNESCO’ya aday gösterilme süreci, Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde yürütüldü. Bakanlık, hazırladığı başvuru dosyasında kahvenin tarihsel kökenleri, sosyal işlevi, kuşaktan kuşağa aktarımı ve günümüzdeki canlılığına dair ayrıntılı bilgiler sundu.
Başvuru dosyasının 2012 yılında UNESCO’ya iletilmesinin ardından, yaklaşık bir yıllık değerlendirme süreci sonunda, karar Bakü’de düzenlenen Hükümetlerarası Komite Toplantısı’nda açıklandı.
Uluslararası tanınırlık ve sorumluluk
UNESCO tescili, Türk kahvesinin dünyaya tanıtımı açısından büyük bir adım olarak değerlendirilirken, bu kültürel mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması konusunda da önemli bir sorumluluk yüklüyor. Yetkililer, bu tanınırlığın hem kültürel diplomasiye katkı sağladığını hem de gastronomi ve turizm açısından büyük bir değer taşıdığını belirtiyor.
“Bir fincan kahvenin 40 yıl hatırı vardır”
Türk kahvesinin UNESCO listesine girmesi, bu deyimi adeta uluslararası düzeye taşımış oldu. Türkiye’nin kültürel mirasına önemli bir katkı sunan bu gelişme, aynı zamanda geleneklerin yaşatılması için atılmış somut bir adım olarak görülüyor.
Türk kahvesi, UNESCO listesine giren ilk içecek kültürü olma özelliğini de taşıyor. Bu başarı, Türkiye’nin somut olmayan kültürel miras alanındaki en güçlü temsil örneklerinden biri olarak kayıtlara geçti.
