Kaliforniya Üniversitesi Berkeley’den araştırmacılar, “ripple bug” (Rhagovelia obesa) adlı su böceğinin ayaklarındaki özel yelpaze benzeri yapıları inceledi. Bu böceklerin ayaklarındaki ince tüyler, suya temas ettiğinde açılıyor, sudan çıktığında ise otomatik olarak kapanıyor. İlginç olan, bu hareketlerin kas gücü olmadan gerçekleşmesi.
Kapiler kuvvetler hareketi sağlıyor
Science dergisinde 21 Ağustos’ta yayımlanan araştırmaya göre, böceğin bu doğal mekanizması “kapiler kuvvetler” sayesinde işliyor. Yani su moleküllerinin liflere ve birbirine tutunma eğilimi, ayak tüylerinin açılıp kapanmasını sağlıyor.
Çeltik tanesi büyüklüğündeki böcekler, saniyenin 50 binde biri kadar kısa sürede keskin dönüşler yapabiliyor ve vücut uzunluklarının 120 katı mesafe katedebiliyor. Bu kadar hızlı hareket ettikleri için su üzerinde yürümek yerine adeta uçuyormuş gibi görünüyorlar.
Deney ve gözlemler
Araştırmacı Víctor Ortega Jiménez, böceğin kopmuş bir ayağını saç teline bağlayarak su damlasına batırdı ve ayağın yalnızca 10 binde bir saniyede açıldığını gözlemledi.
Doğadan ilham alan robotlar
Araştırma ekibi, bu prensipten yola çıkarak yelpaze benzeri ayaklara sahip bir mini robot geliştirdi. Robot, düz tabanlı modellere göre daha keskin dönüşler yapabiliyor ve tek bir itmeyle daha uzağa kayabiliyor.
Araştırmacılar, doğadan esinlenen bu tür robotların gelecekte akarsu izleme veya sel bölgelerinde arama-kurtarma çalışmalarında kullanılabileceğini öngörüyor.
