Kur’an’da şöyle buyrulur: “Gece ve gündüz uyumanız ve O’nun lütfundan nasip aramanız da O’nun ayetlerindendir. Şüphesiz bunda, işiten bir topluluk için ibretler vardır.” (Rum, 30:23)

Peygamberimizin güzelliği: zahir, batın ve davranış

Allah güzeldir ve güzelliği sever (Müslim). Bu güzellik, Peygamber Efendimiz’de (sa) hem dış görünüşünde, hem karakterinde, hem de davranışlarında en güzel şekilde ortaya çıkmıştır. Onun hayatındaki her bir davranış, insanlığa fayda sağlayan hikmetlerle doludur.

Sünnetin değeri

Kur’an’da şöyle buyrulur:
“Andolsun ki Allah’ın Resûlü’nde sizin için, Allah’a ve ahiret gününe kavuşmayı uman ve Allah’ı çok zikreden kimseler için güzel bir örnek vardır.” (Ahzab, 33:21)

İlk Müslümanlar için Peygamberimizin (s.a.v.) bir davranışının sünnet olduğunu bilmek, onu uygulamak için yeterliydi. Onları büyük bir enerjiyle İslam’ı dünyanın dört bir yanına götüren de bu bilinçti. Bugün bizler, sömürgecilik sonrası dönemde pek çok komplekse ve kafa karışıklığına kapıldığımız için sünnetin değerini yeterince anlayamaz hâle geldik.

Peygamberimizin uyku düzeni

Hadislerden öğrendiğimiz kadarıyla Peygamber Efendimizin (s.a.v.) uyku rutini şöyleydi:

  • Yatmadan önce abdest alırdı.

  • Dua eder, yatağını temizler, lambayı kapatırdı.

  • Sağ tarafına yatar, sağ elini yanağının altına koyardı.

  • Yatsıdan sonra gece yarısına kadar uyur, sonra kalkıp teheccüd kılardı.

  • Sabah namazına yakın kısa bir uyku daha uyurdu.

  • Gün içinde öğle civarı kısa bir uyku (kaylule) yapardı.

Sünnetin bilimsel hikmetleri

1. Uyumadan önce abdest

  • Manevi faydası: temiz olarak uyuyan kimseye melek dua eder.

  • Bilimsel faydası: ciltteki bakteri ve kir azalır, sivilce ve cilt hastalıkları önlenir.

2. Sağ tarafa yatmak

  • Peygamberimizin sünnetidir.

  • Modern çalışmalar, sağ yana yatmanın kalp sağlığına, uyku kalitesine ve omurga düzenine faydalı olduğunu göstermektedir.

  • Yüzüstü yatmak ise hem yetişkinlerde hem bebeklerde ciddi sağlık riskleri taşır.

3. Lambayı kapatmak

  • Efendimiz (s.a.v.) uyumadan önce ışıkları söndürmeyi tavsiye etmiştir.

  • Bugünkü bilim de, karanlıkta uyumanın hormon dengesi ve ruh sağlığı için gerekli olduğunu söylüyor.

4. Erken uyumak

  • Peygamberimiz (s.a.v.) yatsıdan sonra sohbeti hoş görmemiş, erken yatmayı teşvik etmiştir.

  • Erken uyumanın faydaları: daha iyi ruh hali, daha güçlü bağışıklık, daha verimli bir gün.

5. Bölünmüş uyku (gece uyanmak)

  • Efendimiz (s.a.v.) gece uykusunu ikiye ayırır, teheccüd kılardı.

  • Tarihî araştırmalar, sanayi devrimi öncesi toplumlarda da bölünmüş uykunun yaygın olduğunu göstermektedir.

  • Modern bilim, bu uygulamanın insan doğasına daha uygun olabileceğini söylüyor.

6. Sabah erken kalkmak

  • Efendimiz (s.a.v.) şöyle dua etmiştir: “Allah’ım, ümmetime sabah saatlerinde bereket ver.”

  • Araştırmalar, erken kalkanların daha üretken, daha sağlıklı ve daha mutlu olduğunu gösteriyor.

7. Öğle uykusu (kaylule)

  • Peygamberimizin mübarek alışkanlığıdır.

  • Bilimsel araştırmalar, kısa öğle uykusunun kalp sağlığını koruduğunu, hafızayı güçlendirdiğini ve zihinsel performansı artırdığını ortaya koymaktadır.

Bugün modern bilim, Peygamber Efendimizin (s.a.v.) sünnetinde bulunan hikmetleri yeni yeni keşfetmektedir. Onun uyku düzeni bile, insan sağlığına en uygun düzen olarak öne çıkmaktadır.

Bu gerçek, bize sünnetin değerini bir kez daha hatırlatıyor: Resûlullah’ın (s.a.v.) hayatı bizim için en güzel örnektir. Onun sünnetini yaşamak, hem imanımızı güçlendirir hem de sağlığımızı ve hayat düzenimizi güzelleştirir.

Muhabir: Ahmet Bilal Damar