ABD’de genç yetişkinlerde bilişsel sorunlar hızla artıyor
Yeni bir çalışma, ABD’deki yetişkinler arasında hafıza, odaklanma ve karar verme gibi bilişsel sorunların özellikle 40 yaş altı grupta belirgin biçimde arttığını ortaya koydu.
Yale Tıp Fakültesi’nden Dr. Adam de Havenon, “ABD’li yetişkinler arasında hafıza ve düşünme sorunları önde gelen sağlık problemleri haline geldi. Çalışmamız bu zorlukların özellikle genç yetişkinler arasında daha yaygın hale geldiğini ve sosyal ile yapısal faktörlerin bunda kilit rol oynadığını gösteriyor,” dedi.
Veriler 10 yıllık dönemi kapsıyor
Araştırmada, 2013 ile 2023 yılları arasında toplanan 4,5 milyondan fazla anket yanıtı incelendi. Katılımcılara “Fiziksel, zihinsel veya duygusal bir durum nedeniyle ciddi şekilde odaklanmakta, hatırlamakta veya karar vermekte zorlanıyor musunuz?” sorusu yöneltildi.
“Evet” yanıtı verenler bilişsel engelli olarak değerlendirildi. Depresyon bildiren bireyler analiz dışında tutuldu, 2020 yılı verileri ise COVID-19 pandemisi nedeniyle dahil edilmedi.
Gençlerde oran iki katına çıktı
Ülke genelinde bilişsel engel görülme oranı 2013’te %5,3 iken 2023’te %7,4’e yükseldi. İlk belirgin artış 2016 yılında başladı.
40 yaş altı yetişkinlerde oran neredeyse ikiye katlanarak %5,1’den %9,7’ye çıktı. Buna karşın 70 yaş ve üzerindekilerde oran %7,3’ten %6,6’ya geriledi.
Gelir ve eğitim farkı dikkat çekti
Yıllık geliri 35.000 doların altında olan yetişkinlerde oran %8,8’den %12,6’ya yükselirken, 75.000 doların üzerinde kazananlarda %1,8’den %3,9’a çıktı.
Eğitim düzeyine göre ise lise diploması olmayanlarda oran %11,1’den %14,3’e, üniversite mezunlarında ise %2,1’den %3,6’ya yükseldi.
Irksal gruplarda da artış gözlendi
Amerikan Yerlisi ve Alaska Yerlileri: %7,5 → %11,2
Hispanikler: %6,8 → %9,9
Siyahlar: %7,3 → %8,2
Beyazlar: %4,5 → %6,3
Asyalılar: %3,9 → %4,8
“Gerçek bir artış olabilir”
Dr. de Havenon, “Genç yetişkinlerdeki bu büyük artışın nedenlerini anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Bu durumun uzun vadeli sağlık, iş gücü verimliliği ve sağlık sistemleri üzerinde ciddi etkileri olabilir,” dedi.
“Gerçekten beyin sağlığında bir bozulma mı var, yoksa insanlar artık bu sorunların farkında olup daha açık mı konuşuyorlar? Sebebi ne olursa olsun, artış gerçek – ve özellikle 40 yaş altındakilerde çok belirgin.”
