Bloomberg'in haberine göre, Londra’nın tarihi gümüş piyasasında, cuma günü ani satış baskıları sonrası büyük bir kaos meydana geldi. Gümüş fiyatları, tarihte yalnızca ikinci kez ons başına 50 doları aştı ve 1980’de milyarder Hunt kardeşlerin piyasayı tekelleştirme girişimini hatırlattı.
New York’a kıyasla eşi benzeri görülmemiş seviyelere çıkan Londra fiyatları piyasayı neredeyse kuruttu. Anlık işlem yapmak isteyen alıcılar gümüş bulmakta zorlanırken, işlemlerini ertelemek zorunda kalanlar yüksek borçlanma maliyetleriyle karşılaştı.
Yatırımcılar kargo uçaklarına yöneldi
Durum o kadar kritik hale geldi ki bazı yatırımcılar, Atlantik üzerinden büyük gümüş külçelerini taşımak için kargo uçuşlarında yer ayırttı. Bu pahalı yöntem genelde yalnızca altın için kullanılırken, Londra ve New York fiyatları arasındaki büyük fark bu tür taşımaları cazip hale getirdi.
“Böyle bir şeyi daha önce hiç görmedim”
“Greenland Investment Management” CEO’su Anant Ghatia, “Gümüş piyasasında yaşananlar eşi benzeri görülmemiş bir durum,” dedi.
Yüzyılı aşkın süredir Londra, değerli metaller piyasasının merkezi konumunda. Küçük bir banka grubu dünya çapındaki altın ve gümüş fiyatlarını belirler ve bu metaller Londra'daki birkaç kasada saklanır. Gün sonunda işlemlerin tamamlanması için zırhlı kamyonlar külçeleri kasalar arasında taşır.
Gümüşe talep artışı fiyatları yükseltti
Son fiyat yükselişi, büyük ölçüde altın ve gümüşe olan yatırım dalgasından kaynaklandı. Bu dalgayı Batı'da artan borç seviyeleri, para birimlerinin değer kaybı ve ABD'deki bütçe kriziyle derinleşen hükümet kapanması korkuları tetikledi.
Ancak gümüş piyasasına özgü başka faktörler de var:
– Hindistan’dan gelen talepte ani artış
– Ticaret için uygun külçe arzında düşüş
– ABD'nin ithal gümüşe vergi koyabileceği yönündeki endişeler
Stoklar hızla eriyor
Londra’da depolanan yüz milyonlarca ons gümüş, küresel arzın önemli bir kısmını oluşturuyor. Ancak bu stoklar son yıllarda önemli ölçüde azaldı. Metal üretimi talebi karşılayamıyor, özellikle güneş paneli üretimindeki artış arzı daraltıyor. Ayrıca ABD’ye yapılan yoğun ihracat stokları daha da düşürdü.
Bloomberg'e göre, 2021 ortasından bu yana Londra’daki gümüş stokları üçte bir oranında azaldı. “Serbest stok” yani işlem görebilecek gerçek miktar 2019 ortasındaki 850 milyon onstan yalnızca 200 milyon onsa düştü — yüzde 75’lik bir gerileme.
Hindistan alımlarını artırdı
Aynı dönemde Hindistan’ın gümüş alımları da hızla arttı. Eskiden Hong Kong'dan alım yapan Hindistan, şimdi alternatif kaynaklara yöneliyor.
Tarihi eşiğin ötesinde
LBMA (Londra Külçe Piyasası Birliği) yaptığı açıklamada, “Gümüş piyasasındaki daralmanın farkındayız ve durumu yakından izliyoruz,” dedi.
Son iki günde fiyatlar birçok tarihi eşiği aştı:
– Londra’daki günlük gümüş açık artırmaları, 1897’den bu yana ilk kez ons başına 50 doları geçti.
– Londra spot fiyatları, New York vadeli işlemlerine kıyasla 3 dolar fark gösterdi.
– Gümüşün gecelik borçlanma faizi yıllık bazda yüzde 100’ü aştı.
– Alım-satım makası (spread) 3 cent’ten 20 cent’in üzerine çıktı.
