Tarih boyunca sayısız medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır, surlarıyla ön plana çıkıyor. Bu eşsiz yapıda yer alan on bir kapı ise kentin kültürel mirasını günümüze taşıyor.
Yaklaşık 5,5 kilometre uzunluğunda ve ortalama 12 metre yüksekliğindeki bu savunma yapısı, hem şehri koruma hem de şehir hayatını düzenleme amacıyla inşa edilmiş. Günümüzde ise UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alarak dünya çapında önemini koruyor.
Tarihi kapılar ve özellikleri
Diyarbakır surlarında yer alan kapılar, sadece giriş çıkış noktaları değil, aynı zamanda geçmişin izlerini taşıyan birer tarih köprüsü.
İşte bu 11 kapının öne çıkan özellikleri:
Dağkapı: Kuzey yönünde yer alır, tarih boyunca ticaret yollarının kavşağı olmuştur.
Urfa Kapı: Güneydeki bu kapı, eski Urfa yolu ile bağlantı sağlar.
Mardin Kapı: Doğu yönünde konumlanır ve Mardin’e giden yolu kontrol eder.
Yeni Kapı: Osmanlı döneminde eklenmiş olup surların güneydoğusunda bulunur.
Kırklar Kapı: Batıda yer alır, ismini yakınındaki Kırklar Mezarlığı’ndan alır.
Dağkapı Saray Kapısı: Saraya açılan yolla bağlantılıdır.
Kale Kapı: Doğu kısmında olup stratejik savunma açısından önemlidir.
Hazreti Süleyman Kapısı: Rivayetlere ve efsanelere konu olan tarihi bir kapıdır.
Tarih Kapı: Küçük ama tarihi açıdan önemli geçitlerden biridir.
Demirkapı: Osmanlı döneminde eklenmiş olup batı yönünde yer alır.
Çermik Kapı: Şehrin doğusunda bulunan bir diğer önemli kapıdır.
Geçmişten günümüze yolculuk
Her bir kapı, farklı dönemlerin yönetim anlayışını, kültürel yapısını ve ticaret düzenini yansıtır. Surları gezenler, bu kapılardan geçerken adeta tarihin farklı dönemlerine yolculuk eder.
Surları gezmek isteyenlere, özellikle gün doğumu ve gün batımı saatlerinde fotoğraf çekmeleri öneriliyor. Bu zamanlarda hem doğal ışık hem de tarihi doku daha etkileyici görünüyor. Ayrıca, rehber eşliğinde yapılacak bir gezi, kapıların geçmişi ve anlatılan efsaneler hakkında çok daha detaylı bilgi edinme imkânı sunuyor.
