12 bin yıllık geçmişiyle dünyanın en eski yerleşimlerinden biri olan Hasankeyf, artık yalnızca tarihi anıları ve taşınan eserleriyle hatırlanıyor.
Asurlar’dan Osmanlı’ya kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapan Hasankeyf, kale, köprü, cami ve binlerce mağarasıyla tarihin canlı tanığıydı. Ancak Ilısu Barajı’nın devreye girmesiyle birlikte bu eşsiz mirasın büyük bir kısmı kayboldu.
Sular altında kalan yapılar arasında Orta Çağ’ın en görkemli taş köprülerinden Artuklu Köprüsü, minaresiyle ünlü El-Rızk Camii, binlerce yıllık mağara yerleşimleri ve Hasankeyf Kalesi’nin bir bölümü bulunuyor.
Kültürel mirasın korunması amacıyla bazı yapılar özel tekniklerle taşınarak Yeni Hasankeyf’te sergilenmeye başlandı. Zeynel Bey Türbesi, Artuklu Hamamı, İmam Abdullah Zaviyesi ve bazı cami kapıları yeni yerlerine nakledildi.
Bugün eski Hasankeyf büyük ölçüde sular altında olsa da, Dicle kıyısında yükselen yeni yerleşim alanı geçmişin izlerini yaşatmaya çalışıyor. Ancak bölge halkı ve tarihçiler, “12 bin yıllık bir tarihin yerinden sökülüp suya gömülmesini” büyük bir kayıp olarak nitelendiriyor.
