Kronik ağrı tedavisinde yaygın olarak reçete edilen güçlü ağrı kesicilerden tramadolün, sanıldığı kadar etkili olmadığı ve ciddi sağlık riskleri taşıdığı belirlendi. Bilim insanları, ilacın sağladığı ağrı kesici etkinin sınırlı kalırken, özellikle kalp hastalıkları riskini önemli ölçüde artırdığına dikkat çekti.
BMJ Evidence-Based Medicine dergisinde yayımlanan araştırmada, 6 bin 500’den fazla hastayı kapsayan 19 klinik çalışma analiz edildi. Bulgulara göre tramadol; osteoartrit, bel ağrısı, fibromiyalji ve nöropatik ağrı gibi kronik ağrı türlerinde yalnızca hafif düzeyde bir rahatlama sağlıyor. Ancak bu etkinin, tıbbi açıdan anlamlı kabul edilen seviyenin altında kaldığı vurgulandı.
Araştırmada, tramadol kullanan kişilerde kalp krizi, göğüs ağrısı ve kalp yetmezliği gibi ciddi kardiyovasküler sorunların görülme riskinin iki katına çıktığı tespit edildi. Ayrıca bulantı, baş dönmesi, kabızlık ve uyku hali gibi yan etkilerin de daha sık görüldüğü kaydedildi.
Çalışmada tramadolün bazı kanser türleriyle olası ilişkisine de değinildi. Ancak takip sürelerinin kısa olması nedeniyle bu bağlantının kesinlik kazanmadığı ifade edildi. Bununla birlikte araştırmacılar, tramadolün bağımlılık potansiyelinin uzun süredir hafife alındığını ve “diğer kısa etkili opioidlerden daha güvenli” olduğu yönündeki algının gerçeği yansıtmadığını belirtti.
Araştırma, opioid kullanımının küresel ölçekte ciddi bir halk sağlığı krizine dönüştüğünü de ortaya koydu. 2019 yılında dünya genelinde 600 bin kişinin uyuşturucu kullanımına bağlı yaşamını yitirdiği, bu ölümlerin yüzde 80’inin opioidlerle bağlantılı olduğu belirtildi. ABD’de ise opioid kaynaklı ölümler 2019’da 49 bin iken, 2022’de 81 binin üzerine çıktı.
