Uzmanlar, uykusuzluğun artık ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geldiğine dikkat çekiyor. Araştırmalara göre her 3 yetişkinden 1’i düzenli olarak uyku problemi yaşıyor.
Uykusuzluğun en yaygın nedenleri
Uzmanlar, uykusuzluğun altında hem psikolojik hem de çevresel birçok unsurun bulunduğunu belirtiyor. Başlıca nedenler şöyle:
- Stres ve kaygı
- Ekran maruziyeti (telefon, bilgisayar, TV)
- Düzensiz uyku saatleri
- Kafein ve nikotin tüketimi
- Depresyon ve anksiyete bozuklukları
- Uyku apnesi ve tıbbi rahatsızlıklar
- Yetersiz fiziksel aktivite
- Gürültülü veya konforsuz uyku ortamı
Uyku Uzmanı Uzm. Dr. Ahmet Karaca, özellikle teknoloji kullanımının kritik rolüne dikkat çekerek şu uyarıda bulundu:
"Uyumadan en az 1 saat önce ekran kullanımının bırakılması gerekiyor. Ekran ışığı, melatonin hormonunun salgılanmasını baskılayarak beynin gece olduğunu algılamasını geciktiriyor."
Uzmanlardan uykusuzlukla başa çıkma önerileri
Uzmanlara göre, bazı basit yaşam alışkanlıkları uykusuzluğu önemli ölçüde azaltabiliyor. İşte öneriler:
1. Uyku rutini oluşturun
Her gün aynı saatte yatıp kalkmak, vücudun biyolojik saatini düzenliyor.
2. Kafein ve şeker tüketimini sınırlayın
Özellikle saat 16.00’dan sonra çay, kahve, enerji içeceği tüketimi uykuyu olumsuz etkiliyor.
3. Ekran detoksu yapın
Telefon ve bilgisayar ışığı uykuyu geciktirdiği için, yatmadan önce en az 1 saat cihazlardan uzak durulması öneriliyor.
4. Uyku ortamını iyileştirin
Yatak odasının karanlık, sessiz ve serin olması daha kaliteli bir uyku sağlıyor.
5. Bitki çaylarından destek alın
Papatya, melisa ve rezene çaylarının sakinleştirici etkisi olduğu biliniyor.
6. Uyku gelmiyorsa zorlamayın
Karaca, "Yatağa uzanıp dakikalarca dönmek yerine, kalkıp sakin bir aktivite yapmak—örneğin kitap okumak—uykuya geçişi kolaylaştırır" dedi.
Ne zaman uzman yardımı alınmalı?
Eğer uyku problemleri 4 haftadan uzun sürüyorsa, gündüz uykululuk hali ve dikkat dağınıklığı yaşanıyorsa, uzman desteği alınması öneriliyor. Özellikle uyku apnesi, huzursuz bacak sendromu veya depresyon gibi durumlar profesyonel tedavi gerektirebiliyor.
