Raflarda veya evlerde uzun süredir bekleyen, son kullanma tarihi aşılmış ürünler; görünürde bozulmamış olsa bile sağlığı tehdit eden riskler taşıyor.
Bağırsak enfeksiyonları ve gıda zehirlenmesi riski
Besinlerin son kullanma tarihinden sonra kimyasal yapılarında değişim başlıyor. Özellikle süt ürünleri, et ve tavuk gibi çabuk bozulan gıdalarda salmonella, listeria ve E. coli gibi bakteriler hızla çoğalıyor.
Bu bakteriler:
- Şiddetli ishal
- Kusma
- Karın ağrısı
- Yüksek ateş
gibi belirtilerle seyreden gıda zehirlenmesine neden olabiliyor.
Mikotoksin tehlikesi: Küfün görünmeyen yüzü
Uzmanlara göre tarihi geçmiş tahıllar, kuruyemişler ve bazı işlenmiş ürünlerde küf toksinleri (mikotoksinler) gelişebiliyor. Bu toksinler:
- Karaciğer hasarına
- Bağışıklık sisteminde zayıflamaya
- Uzun vadede kansere varan risklere
yol açabiliyor. En tehlikelisi ise bu toksinlerin çoğu zaman gözle görülmemesi.
Besin değerinin kaybı bağışıklığı zayıflatıyor
Tarihi geçmiş ürünler sadece toksik hale gelmekle kalmıyor; aynı zamanda vitamin ve mineral değerlerini de yitiriyor. Özellikle C vitamini, folik asit ve B grubu vitaminler zamanla hızla parçalanıyor. Uzmanlar bunun uzun vadede bağışıklık sistemini olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.
Ambalajlı ürünlerde kimyasal bozulma
Konserve, turşu ya da paketli gıdalarda son kullanma tarihinin aşılması, ambalaj materyalindeki bazı kimyasal maddelerin gıdaya karışmasına yol açabiliyor. Bu durum:
- Baş ağrısı
- Hormon dengesizliği
- Alerjik reaksiyonlar
gibi sorunlara neden olabiliyor.
Uzmanlardan güvenli tüketim önerileri
Sağlık uzmanları, gıda güvenliği için şu adımlara dikkat edilmesini öneriyor:
- Son kullanma tarihini mutlaka kontrol edin.
- Ambalajı şişmiş, yırtılmış ya da sızdıran ürünleri tüketmeyin.
“Koku ve görünüm normalse tüketilebilir” yanılgısına düşmeyin; bazı tehlikeler görünmez olabilir.
- Evde bekleyen ürünleri düzenli olarak kontrol edin.
- Bozulmaya müsait ürünleri uygun sıcaklıkta saklayın.
Tarihi geçmiş ürünler, çoğu zaman hafife alınsa da ciddi ve kalıcı sağlık sorunlarına yol açabilir. Uzmanlar, hem evlerde hem de market alışverişlerinde dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.
