Turgut Özal Tıp Merkezi'nde görev yapan Karatoprak, nöroşirürjinin kapsamı, teknolojinin cerrahiye katkıları, beyin sağlığını etkileyen faktörler ve mesleğin zorluklarına dair açıklamalarda bulundu.
Nöroşirürji sinir sisteminin cerrahisidir
Karatoprak, beyin ve sinir cerrahisinin çok geniş bir alana yayıldığını belirterek şu bilgileri paylaştı:
“Nöroşirürji kelime anlamı itibariyle sinir sisteminin cerrahisi demektir. Beyin ve omuriliğe dışarıdan baskı yapan tümörler, primer tümörler, doğumsal meningomyelosel, omurga hastalıkları, bel fıtığı, travmalar, yaralanmalar, beyin kanamaları, damar hastalıkları, anevrizma, AVM, kavernom gibi pek çok farklı hastalık bu alanda değerlendirilir.”
Ameliyatlarda yapay zekânın rolü
Teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte nöroşirürji alanında yapay zekâ destekli sistemlerin önem kazandığını belirten Karatoprak, görüntüleme teknolojilerinin cerrahi süreçleri büyük ölçüde kolaylaştırdığını ifade etti.
“Nöronavigasyon ve monitörizasyon gibi yapay zekâ destekli görüntüleme sistemleri bize ameliyat sırasında büyük avantaj sağlıyor. Geçmiş tetkikleri incelemek bazen saatler sürerken yapay zekâ bunları dakikalar içinde analiz edip önümüze getiriyor. Dünya çapındaki vaka taramaları ve literatür incelemeleri de çok kısa sürede yapılabiliyor.” dedi.
Bu sistemlerin insan emeğini tamamen ortadan kaldırmadığını belirten Karatoprak, yapay zekânın doğru veriyle beslendiğinde hız ve hata payını azaltma açısından güçlü bir destek sunduğunu söyledi.
Beyin sağlığı ve dijital bağımlılık
Karatoprak, beyin sağlığını korumanın temel adımları arasında düzenli uyku ve dengeli beslenmenin bulunduğunu belirtti. Hazır ve paketli gıdalarda bulunan kimyasalların hem genel sağlık hem de beyin için zarar oluşturduğunu dile getirdi.
“Ekran kullanım süresi özellikle çocuklarda mutlaka kontrol altında tutulmalı. Dijital bağımlılık, zamanla gerçeklik algısını zayıflatıyor ve zihinsel hantallığa yol açıyor.” ifadelerini kullandı.
Beyin kanaması ve felçte dakikalar çok önemli
Birçok vakada zaman kaybının hayati sonuçlara yol açtığını vurgulayan Karatoprak, özellikle travma sonrası oluşan kanamalarda hızın belirleyici olduğunu söyledi:
“Epidural veya subdural kanamalarda saatler değil dakikalar içinde harekete geçmemiz gerekiyor. Hasta bilinci kapalı gelebilir ve görüntülemede kanama tespit edilirse gecikmeden ameliyata alınmalıdır. Aksi hâlde ölüm veya kalıcı sakatlık ortaya çıkabilir.”
Baş ağrısı yaşayan herkesin paniğe kapılmaması gerektiğini belirten Karatoprak, ancak bazı belirtilerin acil müdahale gerektirdiğini vurguladı. Bu belirtileri şöyle sıraladı:
“Hayatımda böyle ağrı yaşamadım denecek kadar şiddetli baş ağrısı, bilinç kaybı, şiddetli kusma, felç belirtileri, sara nöbeti, bacaklarda kuvvet kaybı, idrar-dışkı kontrolünde bozulma görülüyorsa acile başvurmak gerekir.”
Beyin cerrahisinin zorlukları
Beyin cerrahisinin büyük bir sabır, dikkat ve fedakârlık gerektirdiğini ifade eden Karatoprak, mesleğin en ağır yönünün zaman kavramının olmayışı olduğunu belirtti.
“Bu meslekte 24 saat hazır olmak zorundasınız. Gece 03.00’te gelen acil bir hastaya müdahale edilmesi gerekebilir. Uykusuzluk ve stres kaçınılmazdır. Mikroskop altında küçücük bir damarı tümörden temizlemek bile saatler sürebiliyor. Aile hayatı açısından da büyük özveri gerektiriyor.” dedi.
Ameliyat sonrası hastanın gözlerini açması en büyük motivasyon
Karatoprak, tüm zorluklara rağmen hastaların iyileşme anının bütün yorgunluğu unutturduğunu söyledi. İyi bir beyin cerrahının sabırlı, dikkatli, empati sahibi ve yüksek sorumluluk bilincine sahip olması gerektiğini vurguladı.
