Meftune'nin tarihi: Bin yıllık bir lezzet mirası
Diyarbakır mutfağı, tarih boyunca farklı medeniyetlerin izlerini taşıyan zengin bir kültüre sahiptir. Meftune, bu mutfak mirasının belki de en özgün örneklerinden biri. Arapça kökenli "meftun" kelimesi, "tutkun olmak, sevmek" anlamına gelir. Yemeğin isminin bu kelimeden türemesi, lezzetinin ne denli etkileyici olduğunu adeta vurgular nitelikte.
Uzmanlara göre Meftune, asırlardır Diyarbakır'da özellikle kış aylarında tercih edilen hem doyurucu hem de şifalı olarak görülen bir yemektir. Kuşaktan kuşağa aktarılan bu tarif, her Diyarbakırlının hafızasında bir anı, bir aile geleneği olarak yer edinmiştir.
Malzemeler: Basit ama uyumlu bir lezzet sırrı
Meftune'nin en önemli özelliği, az ve öz malzeme ile maksimum lezzet sunmasıdır. İşte geleneksel bir Meftune yemeğinde kullanılan temel malzemeler:
- Dana ya da kuzu eti (genellikle kuşbaşı)
- Patlıcan (bazı tariflerde yer almasa da sıkça kullanılır)
- Sarımsak (bol miktarda)
- Soğan
- Domates ya da salça
- Yeşil biber
- Sumak suyu veya limon (yemeğe ekşiliğini verir)
- Tuz, karabiber, isteğe bağlı kırmızı pul biber
- Zeytinyağı ya da sıvı yağ
Yöre halkı, sumak suyunu tercih ederek yemeğe özel bir ekşilik katmayı sever. Bu ekşi tat, Meftune'yi benzer et yemeklerinden ayırır ve kendine has karakter kazandırır.
Yapılışı: Sabırla pişen bir aşk hikayesi
Meftune, hızlıca yapılan yemeklerden değildir; sabır ve emek ister. Önce etler tencereye alınır ve kendi suyunda kavrulmaya bırakılır. Ardından doğranmış soğan ve sarımsak eklenir. Malzemeler iyice yumuşayınca domates veya salça ilave edilir. Sonrasında sumak suyu (veya limon suyu) ve sıcak suyla birlikte yemeğin pişme süreci başlar. Eğer patlıcan kullanılacaksa, önceden kızartılarak ya da közlenerek son aşamada tencereye eklenir. Meftune, yavaş ateşte ağır ağır pişirilir ve tüm malzemelerin aroması iç içe geçene kadar beklenir.
Lezzeti: Ekşi, etli ve unutulmaz
Meftune'nin tadı tarif etmekle bitmez; onu deneyimlemek gerekir. Ekşiliğiyle iştah açar, etin ağızda dağılmasıyla damağı şenlendirir. Sarımsağın baskın ancak rahatsız etmeyen aroması ise yemeği sıradanlıktan uzaklaştırır. Bu yönüyle Meftune, sadece Diyarbakır'da değil, Türkiye'nin pek çok yerinde gurmelerin dikkatini çeken bir yemektir.
Meftune: Sadece bir yemek değil, kültürel bir değer
Diyarbakır'da Meftune, sadece karın doyurmak için yapılan bir yemek değil, aynı zamanda özel günlerin, aile buluşmalarının baş tacıdır. Anneannelerin tarifleriyle şekillenen bu yemek, her kaşıkta bir anıyı canlandırır. Geleneksel yöntemlerle yapıldığında, Meftune adeta geçmişin mutfaktaki sesi olur.
Meftune; Diyarbakır'ın kültürel dokusunu taşıyan, tarihiyle köklü, lezzetiyle unutulmaz bir yemek. Eğer yolunuz Diyarbakır'a düşerse, bu eşsiz tatla tanışmadan dönmeyin.