Avustralya ve Kanada’dan araştırmacıların ortak çalışması, vantilatörlerin vücut ısısını düşürmek yerine bazı koşullarda artırabileceğini ve özellikle yaşlı bireyler için ciddi sağlık riskleri barındırdığını gösterdi.
Sıcak ve Nemli Havada Serinlik Hissi Aldatıcı Olabilir
Sidney Üniversitesi öncülüğünde yürütülen çalışmada, 60 yaş üzeri bireylerle gerçekleştirilen testlerde, %60 nem oranı ve 38°C sıcaklıkta vantilatör kullanımının kişilere yalnızca geçici bir ferahlık hissi verdiği ancak vücut iç sıcaklığını düşürmediği tespit edildi. Araştırmacılar, bu durumun kalp üzerindeki yükü azaltmadığını ve yaşlı bireyler için potansiyel sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtiyor.
Kritik Uyarı: “Fırın Etkisi”ne Dikkat!
En çarpıcı bulgu ise aşırı sıcak ve kuru ortamlarda yapılan testlerde ortaya çıktı. 45°C sıcaklık ve %15 nem oranında yapılan ölçümlerde, vantilatör kullanımının vücut sıcaklığını ortalama 0,3°C yükselttiği gözlemlendi. Uzmanlar bu durumu “fırın etkisi” olarak tanımlarken, özellikle kalp-damar rahatsızlığı bulunan yaşlı bireyler için hayati risk oluşturabileceği uyarısında bulundu.
Tek Başına Yeterli Değil
Araştırmada, vantilatör kullanımının cilt ıslatılarak desteklenmesinin dahi vücut sıcaklığı üzerinde anlamlı bir düşüş sağlamadığı, yalnızca subjektif bir serinlik hissi yarattığı belirtildi. Bu nedenle vantilatörlerin sıcak hava dalgalarıyla mücadelede tek başına yeterli bir çözüm olmadığı ifade edildi.
Uzmanlardan Tavsiye: Klimalı Alanlara Erişim Artırılmalı
Çalışmayı yürüten bilim insanları ve sağlık uzmanları, özellikle yaşlı bireylerin korunması için şu önerilerde bulunuyor:
-
Klimalı kamu alanlarının ve serinleme merkezlerinin yaygınlaştırılması
-
Risk grubundakilerin bu alanlara erişiminin kolaylaştırılması
-
Toplumun etkili bilgilendirme kampanyalarıyla bilinçlendirilmesi
Yaz sıcaklarının her yıl daha da şiddetlendiği günümüzde, serinlemek için kullanılan yöntemlerin sağlık açısından ne kadar etkili ve güvenli olduğu yeniden gözden geçirilmeli.