Türkiye’de en fazla kar yağan illerden biri olan Bitlis’te, olası çığ riskini ve can kayıplarını önlemek amacıyla geliştirilen proje kapsamında Dideban Dağı’ndaki çığ yatağı bölgesine gözlem istasyonu kuruldu. 12 sensörle donatılan istasyon, toprağın sıcaklığı, kar kalınlığı, rüzgarın yönü ve şiddeti ile nem oranı gibi verileri anlık olarak mobil çığ analiz istasyonuna aktarıyor.
AFAD İl Müdürü Kerem Oruk, projenin yaklaşık 1,5 yıl önce başladığını belirterek, "Bir bölgeyi afete maruz ilan edip imara kapatmak kolaydır, fakat önlem her zaman daha efektif sonuçlar doğurur. Amacımız çığı önceden haber alabilmek. Operatör aracılığıyla bu riski önceden görüp tespit edeceğiz" dedi.
Veriler yerli yazılımla analiz edilecek
TÜBİTAK tarafından geliştirilen yerli ve milli yazılım sayesinde veriler yurtdışına bağımlı kalmadan analiz edilebilecek. Analiz sonrası çığ oluşma riski tespit edilerek ikinci etapta önlem aşamasına geçilecek. Oruk, ihtiyaca göre gözlem istasyonu sayısının artırılabileceğini ve verilerin AFAD Başkanlığı ile TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nden de izlenebileceğini ifade etti.
Mobil çığ analiz istasyonu hazırlandı
Karavan olarak tasarlanan mobil çığ analiz istasyonunda 2 monitör, özel yazılımlı bilgisayar ve 4 yatak bulunuyor. Karavan, mutfak, modüler banyo ve tuvalet gibi ihtiyaçlara uygun olarak tasarlandı. Güneş panelleriyle enerji üretimi sağlanabilen istasyon, operatörlerin çığ riskini anlık ve güvenli şekilde takip etmesine olanak veriyor. Oruk, "Bu projenin en büyük avantajı, halkımızın daha güvenli bir ortamda yaşamını sürdürmesini sağlamasıdır. İlimize bu projeyi kazandırmanın mutluluğunu yaşıyoruz" dedi.