Komisyonun onayladığı 38 maddelik düzenlemede en dikkat çekici değişiklik, kamuoyunda “Covid düzenlemesi” olarak bilinen 27. maddede yapıldı.
AK Parti’nin verdiği önergeyle, 27. maddenin kapsamı önemli ölçüde daraltıldı.
Yeni düzenlemeye göre:
Aile içi cinayet,
Eş ya da boşanmış eşe yönelik kasten öldürme,
Kadınlara ve çocuklara karşı işlenen cana kast suçları,
Cinsel saldırı,
Çocuğun cinsel istismarı gibi ağır suçlardan hüküm giyenler, erken tahliye ve erken açık cezaevine geçiş uygulamalarından yararlanamayacak.
Düzenleme; 31 Temmuz 2023’ten önce işlenen suçlarda, hükümlülerin mevcut sisteme kıyasla:
3 yıl daha önce açık cezaevine ayrılmasını,
3 yıl daha erken denetimli serbestliğe çıkmasını mümkün kılıyordu. Terör ve örgütlü suçlar zaten kapsam dışında tutulmuştu. İlk değerlendirmelerde yaklaşık 55 bin kişinin tahliye edilebileceği belirtiliyordu; ancak maddenin daraltılmasıyla bu rakamın düşmesi bekleniyor.
Cezalarda artış öngören düzenlemeler
Meskûn mahallerde silah kullanımı: Düğün, asker uğurlaması gibi yerlerde havaya ateş açılması nedeniyle verilen cezalar artırılıyor.
Çocukların suç örgütlerinde kullanılması: Suç örgütlerinin çocukları aracı hâline getirmesi durumunda uygulanacak cezalar ağırlaştırılıyor.
Ulaşım araçlarına yönelik suçlar yeniden tanımlandı
Teklif, kara, deniz, demiryolu ve hava araçlarına yönelik suçlarda yeni cezalar getiriyor:
Kara aracını hareket ettirmeyi engelleyenlere 1–3 yıl,
Aracı bulunduğu yerden başka yere götürenlere 2–5 yıl,
Deniz veya demiryolu araçlarında bu suçları işleyenlere 3–7 yıl,
Hava araçlarında hareketi engelleyenlere 5–10 yıl, aracı başka yere götürenlere ise 7–12 yıl hapis cezası verilecek.
Örgüt suçlarında ceza aralıkları yükseliyor
“Suç işlemek amacıyla örgüt kurma” suçunun cezaları artırılıyor. Buna göre:
Örgüt kuran veya yönetenlerin cezası 4–8 yıldan 5–10 yıla çıkarılıyor.
Örgüt üyelerine verilen cezanın üst sınırı 4 yıldan 5 yıla yükseltiliyor.
Silahlı örgütlerde ceza yarı oranında artırılacak.
Çocukların örgüt faaliyetlerinde kullanılması hâlinde yöneticilere verilecek ceza yarıdan bire kadar artırılacak.
Dolandırıcılık davalarına tek mahkeme
Nitelikli dolandırıcılık dahil tüm dolandırıcılık davaları, dağınıklığı önlemek için artık asliye ceza mahkemelerinde görülecek.
Kısmi akıl hastalarına yeni uygulama
TCK’daki “akıl hastalığı” maddesinde yapılan değişikle, kısmi akıl hastalarının hem hapis cezaları infaz edilecek hem de tedavi amaçlı güvenlik tedbirleri uygulanacak.
Tedavi süresi en az:
Ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet cezalarında 1 yıl,
Üst sınırı 10 yıldan fazla olan suçlarda 6 ay olacak.
Adalet Komisyonu’nun kabul ettiği 11. Yargı Paketi, bütçe görüşmelerinin tamamlanmasının ardından TBMM Genel Kurulu’nda görüşülerek yasama sürecinin bir sonraki aşamasına geçecek.